ความแตกต่าง
นี่เป็นการแสดงความแตกต่างระหว่างเพจสองรุ่น
| Last revision Both sides next revision | |||
|
วิสุทธิมรรค_23_ปัญญาภาวนานิสังสนิทเทส [2021/01/02 20:14] 127.0.0.1 แก้ไขภายนอก |
วิสุทธิมรรค_23_ปัญญาภาวนานิสังสนิทเทส [2023/06/24 06:43] dhamma |
||
|---|---|---|---|
| บรรทัด 11: | บรรทัด 11: | ||
| อนึ่ง ปัญหากรรมใด ที่เรากล่าวไว้ว่า "อะไร เป็นอานิสงของปัญญา (การทำวิปัสสนามรรคปัญญาให้เกิด) (บัดนี้) เราจะกล่าวแก้ในปัญหากรรมนั้น (ต่อไป) | อนึ่ง ปัญหากรรมใด ที่เรากล่าวไว้ว่า "อะไร เป็นอานิสงของปัญญา (การทำวิปัสสนามรรคปัญญาให้เกิด) (บัดนี้) เราจะกล่าวแก้ในปัญหากรรมนั้น (ต่อไป) | ||
| + | |||
| + | =ปัญญาเกิดต่อเนื่องจะได้อานิสงส์ 4= | ||
| ความจริง ขึ้นชื่อว่า ปัญญาภาวนา (คือการทำวิปัสสนามรรคให้เกิด) นี้ มี อานิสงส์หลายร้อยอย่าง การที่จะประกาศอานิสงส์ของปัญญาภาวนานั้นโดยพิสดารแม้ใช้เวลายาวนานก็ทำมิได้ง่าย แต่พึงทราบอานิสงส์ของปัญญาภาวนานั้นโดยสังเขปไว้ดังนี้ คือ | ความจริง ขึ้นชื่อว่า ปัญญาภาวนา (คือการทำวิปัสสนามรรคให้เกิด) นี้ มี อานิสงส์หลายร้อยอย่าง การที่จะประกาศอานิสงส์ของปัญญาภาวนานั้นโดยพิสดารแม้ใช้เวลายาวนานก็ทำมิได้ง่าย แต่พึงทราบอานิสงส์ของปัญญาภาวนานั้นโดยสังเขปไว้ดังนี้ คือ | ||
| บรรทัด 22: | บรรทัด 24: | ||
| 4. อาหุเนยฺยภาวาทิสิทฺธิ สำเร็จความเป็นอาหุไนยบุคคลเป็นต้น | 4. อาหุเนยฺยภาวาทิสิทฺธิ สำเร็จความเป็นอาหุไนยบุคคลเป็นต้น | ||
| - | '''[1. นานากิเลสวิทฺธํสนํ – ทำลายกิเลสต่างๆ]''' | + | ==[ทำลายกิเลสต่างๆ]== |
| ในอานิสงส์ทั้งหลายนั้น การทำลายกิเลสต่างๆ ใดโดยความเป็นสักกายทิฏฐิเป็นต้น ที่เรากล่าวมาแล้วตั้งแต่นามรูปปริจเฉทญาณ (ญาณกำหนดรู้นามรูป) ข้อนี้พึงทราบว่า เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนาฝ่ายโลกิยะ ทำลายกิเลสต่างๆ ใดโดยความเป็นสังโยชน์เป็นต้นในขณะ (บรรลุ) พระอริยมรรค ที่เรากล่าวมาแล้ว ข้อนี้พึงทราบว่า เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนา ฝ่ายโลกุตตระ | ในอานิสงส์ทั้งหลายนั้น การทำลายกิเลสต่างๆ ใดโดยความเป็นสักกายทิฏฐิเป็นต้น ที่เรากล่าวมาแล้วตั้งแต่นามรูปปริจเฉทญาณ (ญาณกำหนดรู้นามรูป) ข้อนี้พึงทราบว่า เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนาฝ่ายโลกิยะ ทำลายกิเลสต่างๆ ใดโดยความเป็นสังโยชน์เป็นต้นในขณะ (บรรลุ) พระอริยมรรค ที่เรากล่าวมาแล้ว ข้อนี้พึงทราบว่า เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนา ฝ่ายโลกุตตระ | ||
| บรรทัด 60: | บรรทัด 62: | ||
| ซึ่งเป็นอานิสงส์ที่เห็นประจักษ์ด้วยตนเองนี้ | ซึ่งเป็นอานิสงส์ที่เห็นประจักษ์ด้วยตนเองนี้ | ||
| - | '''[2. อริยผลรสานุภวํน-เสวยรสของพระอริยผล]''' | + | ==[เสวยรสของพระอริยผล]== |
| ข้อว่า "เสวยรสของพระอริยผล" หมายถึงว่า และมิใช่แต่ทำลายกิเลสต่างๆอย่างเดียวเท่านั้น แม้การเสวยรสของพระอริยผลก้เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนาด้วยเช่นกัน เพราะสามัญญผลมีโสดาปัตติผลเป็นต้น ท่านเรียกว่า "พระอริยผล" การเสวยรสของพระอริยผลนั้นมีอยู่โดย 2 อาการ คือดำเนินไปในมรรควิถี 1 ดำเนินไปในทางผลสมาบัติ 1 ใน 2 อาการนั้น การดำเนินไปในมรรควิถีของพระอริยผลนั้น ได้ชี้แจงไว้เรียบร้อยแล้ว (ตอนว่าด้วยมรรคญาณข้างต้น) | ข้อว่า "เสวยรสของพระอริยผล" หมายถึงว่า และมิใช่แต่ทำลายกิเลสต่างๆอย่างเดียวเท่านั้น แม้การเสวยรสของพระอริยผลก้เป็นอานิสงส์ของปัญญาภาวนาด้วยเช่นกัน เพราะสามัญญผลมีโสดาปัตติผลเป็นต้น ท่านเรียกว่า "พระอริยผล" การเสวยรสของพระอริยผลนั้นมีอยู่โดย 2 อาการ คือดำเนินไปในมรรควิถี 1 ดำเนินไปในทางผลสมาบัติ 1 ใน 2 อาการนั้น การดำเนินไปในมรรควิถีของพระอริยผลนั้น ได้ชี้แจงไว้เรียบร้อยแล้ว (ตอนว่าด้วยมรรคญาณข้างต้น) | ||
| บรรทัด 72: | บรรทัด 74: | ||
| อีกทั้งมีคำพระบาลีว่าอย่างนี้ คือ ธรรมเหล่านี้ คืออริยมรรค4 และสามัญญผล 4.....เป็นธรรมมีอารมณ์หาประมาณมิได้" (และ) "มหัคคตธรรม (เนวสัญญนาสัญญายตนะ) เป็นปัจจัยโดยอนันตรปัจจัยแก่ธรรมหาประมาณมิได้" ดังนี้ เป็นต้น เป็นคำสาธกในเรื่องนี้ | อีกทั้งมีคำพระบาลีว่าอย่างนี้ คือ ธรรมเหล่านี้ คืออริยมรรค4 และสามัญญผล 4.....เป็นธรรมมีอารมณ์หาประมาณมิได้" (และ) "มหัคคตธรรม (เนวสัญญนาสัญญายตนะ) เป็นปัจจัยโดยอนันตรปัจจัยแก่ธรรมหาประมาณมิได้" ดังนี้ เป็นต้น เป็นคำสาธกในเรื่องนี้ | ||
| - | '''[ผลสมาบัติ]''' | + | ===[ผลสมาบัติ]=== |
| อนึ่ง เพื่อแสดงความเป็นไปในผลสมาบัติของพระอริยผลนั้น มีปัญหากรรม (คือการทำคำถาม) อยู่ (5ข้อ) ดังนี้ คือ | อนึ่ง เพื่อแสดงความเป็นไปในผลสมาบัติของพระอริยผลนั้น มีปัญหากรรม (คือการทำคำถาม) อยู่ (5ข้อ) ดังนี้ คือ | ||
| บรรทัด 166: | บรรทัด 168: | ||
| <sub><fs smaller>''(หน้าที่ 450)''</fs></sub> | <sub><fs smaller>''(หน้าที่ 450)''</fs></sub> | ||
| - | '''[3. นิโรธสมาปตฺติสมาปชฺชนสมตฺถตา-''' | + | ==[สามารถเข้านิโรธสมาบัติได้]== |
| - | + | ||
| - | '''สามารถเข้านิโรธสมาบัติได้]''' | + | |
| ข้อว่า "สามารถเข้านิโรธสมาบัติได้" หมายถึงว่า มีเพียงแต่เสวยรสของพระอริยผลอย่างเดียวเท่านั้น แต่พึงทราบว่าแม้ความสามารถในการเข้านิโรธสมาบัติก็เป็นอานิสงส์ ของปัญญาภาวนานี้ด้วย | ข้อว่า "สามารถเข้านิโรธสมาบัติได้" หมายถึงว่า มีเพียงแต่เสวยรสของพระอริยผลอย่างเดียวเท่านั้น แต่พึงทราบว่าแม้ความสามารถในการเข้านิโรธสมาบัติก็เป็นอานิสงส์ ของปัญญาภาวนานี้ด้วย | ||
| บรรทัด 388: | บรรทัด 388: | ||
| ปัญญาในอริยมรรคทั้งหลาย ฉะนี้แล | ปัญญาในอริยมรรคทั้งหลาย ฉะนี้แล | ||
| - | '''[4. อาหุเนยฺยภาวาทิสิทฺธิ-''' | + | ==สำเร็จความเป็นอาหุเนยยบุคคลเป็นต้น== |
| - | + | ||
| - | '''สำเร็จความเป็นอาหไนยบุคคลเป็นต้น]''' | + | |
| - | ข้อว่า "สำเร็จความเป็นอาหุไนยบุคคลเป็นต้น" หมายความว่า และมิใช่แต่เป็นผู้สามารถในการเข้านอโรธสมาบัติได้เพียงเท่านั้น แต่ว่าแม้ความสำเร็จในความเป็นอาหุไนยบุคคลเป็นต้นนี้ก็พึงทราบว่าเป็นอานิสงส์ของโลกุตตรปัญญาภาวนานี้ด้วย ความจริง บุคคลผู้ทำปัญญาให้เกิดแล้ว เพราะเหตุที่ตนเองทำโลกุตตรปัญญาแม้ทั้ง 4 อย่างนี้ให้เกิด จึงเป็น | + | ข้อว่า "สำเร็จความเป็นอาหุเนยยบุคคลเป็นต้น" หมายความว่า และมิใช่แต่เป็นผู้สามารถในการเข้านอโรธสมาบัติได้เพียงเท่านั้น แต่ว่าแม้ความสำเร็จในความเป็นอาหุไนยบุคคลเป็นต้นนี้ก็พึงทราบว่าเป็นอานิสงส์ของโลกุตตรปัญญาภาวนานี้ด้วย ความจริง บุคคลผู้ทำปัญญาให้เกิดแล้ว เพราะเหตุที่ตนเองทำโลกุตตรปัญญาแม้ทั้ง 4 อย่างนี้ให้เกิด จึงเป็น |
| <sub><fs smaller>''(หน้าที่ 463)''</fs></sub> | <sub><fs smaller>''(หน้าที่ 463)''</fs></sub> | ||